Ewolucja psich oczu

Jednym z niekwestionowanych hitów kinowych ubiegłych lat jest „Shrek”. Pamiętamy go nie tylko ze względu na klasyczne już teksty („Zainwestuj w tic taci, bo ci jedzie!”), ale też na świetne postaci. Jedną z nich jest Kot w butach, który stał się popularny z jednego powodu – swoich ślicznych, słodkich oczu, którym ciężko odmówić. W ten sposób udawało mu się również wyjść z niejednej opresji, za co wszyscy go uwielbiamy. Okazuje się jednak, że nie tylko on wpadł na ten sprytny pomysł na tak urocze radzenie sobie z problemami.

Źródło

Od czasu udomowienia psy zmieniają się nie tyko pod względem behawioralnym, ale też psychicznym. Doprowadziła do tego selekcja, która zbliżała je do bycia przyjacielem człowieka. Jak pokazują badania, udało im się, skoro jako jedyne ze świata zwierząt potrafią komunikować się i odczytywać ludzkie komunikaty.

Piątka naukowców z uniwersytetów Portsmouth, North Carolina, Duquesne oraz Howard przeprowadziła obserwacje psów oraz wilków dotyczącą oczu psowatych.

Psy, inaczej niż wilki, doprowadzają do kontaktu wzrokowego z człowiekiem, gdy np. nie potrafią poradzić sobie z problemem i poszukują wsparcia u opiekuna. Kontakt wzrokowy pozwala psom również na stwierdzenie, czy gesty wykonywane przez właściciela ich dotyczą. Już od wieku szczenięcego, nasi przyjaciele próbują nawiązać z nami kontakt tego typu. W wieku dojrzałym częste spojrzenia wymieniane z przewodnikiem świadczą o wyjątkowej więzi między czworo i dwunogiem.

Źródło

Biorąc pod uwagę naszą specyficzną relację, M. Nagasawa przeprowadził badania, z których wynika, że wymiana spojrzeń pomiędzy psem i jego właścicielem wyzwala oksytocynę, podobnie jak spojrzenie pomiędzy matką i noworodkiem. Wyrzut tego hormonu daje poczucie nagrody, a co za tym idzie doprowadza do powtarzania tej czynności.

Co ciekawe – mimo wielu podobieństw między psowatymi, wilki nie wykazują podobnych zachowań. Wiele zawdzięczamy selekcji, której mimowolnie (lub świadomie) dokonywali ludzie. Dzięki niej uzyskano:

- różnice anatomiczne w mięśniach twarzowych w okolicach oczu pomiędzy psami i wilkami,

- różnice behawioralne między tymi gatunkami, gdzie psy wykorzystują wyżej wspomniane mięśnie do promowania kontaktu wzrokowego.

Źródło

Jak zauważyło już wielu naukowców ludzkie preferencje wyraźnie ukierunkowane są na wszystko, co jest podobne do małych dzieci. Z tego względu na popularności zyskują psy o delikatnych, okrągłych rysach. Co więcej – odpowiednie wykształcenie mięśni wokół oczu może spotęgować ludzkie zauroczenie. Specyficzne ułożenie brwi wydaje się być najbardziej przemawiające do właścicieli. Zapewne wynika to z optycznego powiększenia w ten sposób oczu i nadania im smutnego wyglądu.

Badania pokazują, że psy w schroniskach, które częściej używają mięśni wokół oczu są adoptowane zdecydowanie szybciej. Aby stwierdzić, czy jest to wynikiem jedynie selekcji, naukowcy postanowili zbadać ilość i częstotliwość użycia mięśni w kontaktach z człowiekiem zarówno przez wilki, jak i psy. Obserwacje pokazały zdecydowanie większą częstotliwość kontaktu wzrokowego z psami.

Z eksperymentu nasuwa się następujący wniosek: przez ludzką selekcję zmienił się nie tylko kształt ciała i układ kostny psów (co można stwierdzić na pierwszy rzut oka porównując różne rasy), ale też tkanki miękkie.

Źródło

Ta i podobne prace badawcze nie tylko pozwalają nam na lepsze poznanie naszych najbliższych czworonożnych przyjaciół, ale również pokazują jak bardzo wpływ na organizm ma selekcja. W tym wypadku była ona przeprowadzona przez człowieka, który dobierał dla siebie towarzysza na lata. I co teraz kocie ze Shreka? Psy też potrafią robić słodkie oczy :).

Pełne badanie wraz ze źródłami znajdziecie tu: link