Lhasa Apso - opis rasy

Pozwólcie, że opowiem Wam historię o pewnym tybetańskim złodzieju. Co kradnie? Ten uroczy przybysz nie zajmie się Waszym majątkiem, ale za to skradnie Wasze serca 😊.

Lhasa Apso, bo o pieskach tej rasy mowa, należy do 9 grupy FCI. W Polsce nie należy do ras popularnych – często mylony jest ze swoim bliskim kuzynem – Shih Tzu. Poniżej kilka podstawowych informacji na temat Lhasaków podzielonych na niezależne działy. Zachęcam jednak do przeczytania wszystkich.

Pies ze zdjęcia: LET'S DO THIS AGAIN Erro Barbatus,
wł. Natalia Grzesik i Agnieszka Wojciechowska

HISTORIA

Hans Raeber, autor „Encyklopedii psów rasowych” doszedł do wniosku, że geneza ras takich jak: Terier Tybetański, Lhasa Apso, Shih Tzu i Pekińczyk jest taka sama. Protoplastą tybetańskich psich rodów był mały, kosmaty lwi piesek, który wywodził się z Wyżyny Tybetańskiej. Jego zadaniem było początkowo alarmowanie dużych dogów o zbliżających się przybyszach.

Psy pojawiały się bardzo często również w pałacu Dalaj Lamy. Lhasa Apso miały tam szczególne względy - wielu wierzyło bowiem, że w ciele tych psów drzemią duchy kapłanów. Dodatkowo Lhasy miały przynosić szczęście.

LOVE AFFAIR SAKURA Lhasania FCI, wł.Beata Ciepielewska

Religia buddyjska nie pozwala na handel niczym, co ma duszę. Psy jak najbardziej podpadały pod tę kategorię, więc w posiadanie takiego pieska można było wejść jedynie, gdy dostało się go jako prezent. 

Jak już wspomniałam geneza tybetańskich ras była zbliżona. Początkowo ciężko więc było rozróżnić Teriera Tybetańskiego i Lhasa Apso. W 1905 roku powstał wzorzec opisujący psa nazywanego Terierem Lhasa. Do większego rozróżnienia pomiędzy Terierem Tybetańskim a Lhasa Apso doszło około roku 1929, kiedy to podkreślono, że Lhasa jest miniaturą, a Terier to jego krewniak o dłuższych łapach i optycznie krótszym tułowiu. W innej książce, z 1930 roku, doktor A. R. H. Greig uważała Teriera Tybetańskiego za formę pierwotną, w Lhasie zaś upatrywała się dodatkowo domieszki Spaniela Tybetańskiego. W 1934 roku powstała Tibetan Breeds Association. Stowarzyszenie to rozróżniało 4 tybetańskie rasy: Lhasa Apso, Terier Tybetański, Spaniel Tybetański oraz Mastyf Tybetański. Pierwszy Lhasa Apso w formie znanej nam dzisiaj został wpisany do Szwajcarskiej Księgi Rodowodowej w 1957 roku.

Z hodowli Lhamco Laco, wł. Krzysztof i Anetta Mika

hodowla Sajatin, wł. Iwona Kuś

W latach ’70 do Polski trafiały Lhasa Apso przywiezione przez himalaistów (w tym Wandę Rutkiewicz, pierwszą kobietę na świecie, która zdobyła K2). Niestety, nie posiadały one rodowodów i choć przebyły daleką drogę z Tybetu, Nepalu oraz Indii, to nigdy nie zostały nigdzie zarejestrowane.

CAREWNA ANASTAZJA FROM Dolina Rivendell,
wł. Natalia Grzesik i Agnieszka Wojciechowska

W latach ’80 Lhasa Apso posiadał założyciel warszawskiego Muzeum Azji i Pacyfiku. Niestety, nie mógł zarejestrować swoich psów. Najstarszą więc hodowlą, opisaną przez Mirosława Redlickiego, jest Mag Fen. W 1986 roku urodziła się tam Nelly Tatranska Romanca i dała początek wielu pokoleniom Lhasaków. Hodowla ta do tej pory istnieje, jej założycielka otrzymała medal od Związku Kynologicznego za promowanie rasy w Polsce. Jednak teraz głównym profilem hodowli są Jack Russel Terriery.

LACKY LUCK z hodowli ASTARTE GOLD, wł. Beata Szwarc

CHARAKTER

Lhasaki są to pieski wesołe, pogodne, towarzyskie. Są dość pewne siebie, choć w stosunku do obcych osób są nieco nieufne. Ich charakter można też określić jako zrównoważony. Nie są to zwierzaki przesadnie energetyczne, choć nie są też zupełnie kanapowcami. Należy pamiętać o ich historii i o tym, że były odporne na chłód Tybetu. Nie myślmy więc o nich jedynie jako o potulnych pieseczkach, których jedynym celem jest leżenie na kanapie. Lhasa potrzebują ruchu i nie boją się zaszczekać kiedy coś im się nie spodoba. Z drugiej strony jednak daleko im do typowych jazgoczących maluchów (tu jednak jest to również w dużej mierze kwestia wychowania).

Sajatin GLAMUR (Gabi), wł. Natalia Grzesik

I dla kontrastu - mały leniuszek, Gazella, właścicielką jest pani Karolina

Powiedziałabym, że to pieski małe ciałem, ale wielkie duchem. Dlatego też nie straszne im długie spacery – jak jednak widać na zdjęciu – trzeba być gotowym na każdą aurę i niestety po błotnistych wycieczkach czeka nas kąpiel 😊.

NOW ITS MY TIME Erro Barbatus (Kira), wł. Natalia Grzesik i Agata Przetakowska

Ten sam piesek w wersji czystej :)

wł. Magdalena Kajor

Nasz kolega Czaruś doskonale dogaduje się z Astorkiem. Mimo, że różnica w wadze jest 10 krotna to zdaje się ona nie przeszkadzać w dokazywaniu na podwórku. Być może to dlatego, że Czaruś myśli, że jest dużym psem i nie daje sobie podskakiwać, a Astor w swoim rozumku zatrzymał się gdzieś na poziomie 20 kg i wciąż próbuje wchodzić na kolanka swoim 50 kg zadem. Chłopaki chyba myślą, że są po prostu równych gabarytów😊.

Czaruś i Astor - porównanie wielkości :)

PIELĘGNACJA

Włos Lhasa Apso zgodnie z wzorcem jest długi – sięga aż do ziemi. Jeśli jednak właściciel nie zamierza psa wystawiać i uważa długi włos za zbyt kłopotliwy, może ze spokojem zabrać Lhasę do fryzjera. Pies doskonale wygląda w krótszych, zgrabniejszych fryzurach. Dzięki skróceniu włosa na pewno zmniejszymy prawdopodobieństwo kołtunów, nie oznacza to jednak, że wyeliminujemy je całkowicie.

Przykład krótkiej fryzury, wł. Beata Anna Gruchot

Cziko, wł. Renata Gajewska

Włos należy przeczesać co 2 – 3 dni. Należy pamiętać, że nie powinno się robić tego na sucho. Sklepy z akcesoriami do groomingu oferują szeroką gamę odżywek, które ułatwiają czesanie. Sama posiadam długie włosy i wiem, jak ważne są odpowiednie kosmetyki i akcesoria do włosów – nieodpowiednio dobrane mogą powodować ból i sprawić, że włosy będą wyrywane bądź łamane. Dlatego oprócz czesania zwilżonego włosa należy również korzystać z odpowiednich przyrządów. Doskonale sprawdzi się tu metalowy rzadki grzebień i szczotka typu pudlówka. Oczywiście jeśli chcemy utrzymać piękny, wystawowy włos, najlepiej jest poradzić się eksperta, jakim jest hodowca.

hodowla Sajatin, wł. Iwona Kuś

Lhasa Apso nie linieje. Jednak, jak często można zauważyć u psów z podobnym włosem, często należy go kąpać. Kąpiel powinna być wykonywana raz na 2 tygodnie, ewentualnie raz na miesiąc, w zależności od potrzeby. Na szczęście kupując psa z dobrej hodowli, powinniśmy mieć już pieska wstępnie przyzwyczajonego do kąpieli i pielęgnacji włosa. Należy je rozpocząć wcześnie, aby piesek nie uciekał i nie stresował się tego typu zabiegami, ponieważ są konieczne. Dobrze jest, aby przyzwyczaić malca do stania na podwyższeniu podczas zabiegów. Po kąpieli bowiem trzeba wysuszyć włos do sucha. Najpierw najlepiej wycisnąć maksymalną ilość wody w ręcznik, a następnie dosuszyć resztę suszarką. Dzięki temu włos nie będzie się plątał i filcował. Zajmuje to trochę czasu, dlatego pies na podwyższeniu to zbawienie dla naszych pleców. Nie musicie używać do tego specjalnego stołu – dobra będzie np. pralka, jeśli trzymacie ją w łazience.

hodowla Sajatin, wł. Iwona Kuś

Do „prania” psa używamy specjalnego szamponu przeznaczonego dla długiego włosa oraz odżywki, dzięki której włos nie będzie się kołtunił i łatwiej będzie go rozczesać (tu znów mogę oprzeć się na własnym doświadczeniu – jest ogromna różnica pomiędzy tylko myciem włosów szamponem, a takim z odżywką).

LOVE AFFAIR SAKURA Lhasania FCI, wł.Beata Ciepielewska

Pewnie część osób poczuje się przerażona ilością pielęgnacji tego ładnego puchatka. Nie jest to pies dla każdego. Jednak z drugiej strony jako właścicielka owczarka niemieckiego, który ma 2 pory linienia – od kwietnia do października i od października do kwietnia – powiem tylko, że wyczesywanie podszerstka i sprzątanie całego domu z wszędobylskiej sierści też nie jest bajką. Dodatkowo Lhasaka możemy umyć w głębokim zlewie, podczas gdy większego psa trzeba kąpać pod prysznicem lub w wannie, co zakrawa o dużo poważniejszą operację logistyczną. Nie ma psa bezproblemowego pod względem okrywy włosowej (a nagie psy też potrzebują specjalistycznych zabiegów związanych ze skórą i smarowania kremem z filtrem).

hodowla Sajatin, wł. Iwona Kuś

ZDROWIE

Lhasy to dość zdrowe i długowieczne psy – potrafią żyć nawet 15 lat. Jednak istnieje lista chorób, które dotykają tę rasę nieco częściej niż inne. 

Choroby dziedziczne:

• Zwichnięcie rzepki – u ok. 10% osobników.
• Dysplazja stawów biodrowych i choroba Legga – Calvego – Perthesa – u Lhasa prawdopodobieństwo wystąpienia jest większe o 6,7 raza niż u innych ras.
• Dysplazja nerek – dostępny jest test genetyczny na tę chorobę.
• Postępujący zanik siatkówki (PRA) – występuje u ok. 1% psów tej rasy. Pierwsze objawy występują w wieku 2 – 8 lat. 

Skłonność do innych chorób (pomijam tu choroby, których częstość występowania jest niewielka, bądź niezbadana):

• Dwurzędowość rzęs – u 3,7% Lhasa Apso.
• Zaćma – u 4,6% wg jednego z badań.
• Alergiczne zapalenie skóry – Lhasa wg Dorna są narażone na atopię bardziej niż inne rasy. 
• Suche zapalenie spojówki i rogówki – pojawia się w wieku 2 – 5 lat. Nie zaleca się przeznaczania do rozrodu psów z tym zespołem.
• Wypadnięcie gruczołu trzeciej powieki – występuje częściej niż u innych ras.
• Kamica moczowa – zdarza się prawie 11 razy częściej niż u innych ras.
• Zespolenie wrotno – układowe – wada wrodzona. U tej rasy prawdopodobieństwo jest 5,4 razy większe. 

Pragnę przypomnieć, że nie jestem lekarzem weterynarii, a powyższe dane zaczerpnęłam z książki „Rasy psów i kotów. Przewodnik weterynaryjny”. Mimo, że niektóre z przypadków zdarzają się częściej niż u innych ras nie oznacza to, że co drugi Lhasa będzie chorował na daną chorobę. Jednak mając psa danej rasy dobrze znać tego typu dane, szczególnie w momencie, gdy obserwujemy dziwne objawy, które trudno sklasyfikować. 

PODSUMOWANIE

Lhasa Apso gdzie się nie pojawi kradnie ludzkie serca. Zdaje się, jakby nie wiedział, że naprawdę waży tylko kilka kilogramów – jest odważny i pewny siebie. Jednocześnie pełen radości i miłości do właściciela działa jak naturalny antydepresant (jak z resztą większość psów 😊 ). I choć jego pielęgnacja może sprawiać kłopoty, to chyba warto. Niestety w Polsce wciąż bardziej znany jest jego kuzyn – Shih Tzu. Może jednak dzięki powyższej charakterystyce ktoś bardziej zainteresuje się tą rasą i pozna jej przedstawicieli. Pilnujcie tylko swojego serducha! 

Poniżej zamieszczam jeszcze wzorzec rasy FCI. Wszystkie zdjęcia we wpisie są dzięki uprzejmości członków grupy na Facebooku Lhasa Apso Polska (link), którym jeszcze raz dziękuję za wsparcie i przepiękne zdjęcia. 

Shiro, hodowla Shiro Sho FCI, wł. Alina Szwajca

WZORZEC LHASA APSO

(oficjalny wzorzec ze strony Związku Kynologicznego w Polsce)

Wzorzec FCI nr 227 / 16.02.2011

Lhasa Apso

Wersja polska: luty 2011

Pochodzenie: Tybet

Patronat: Wielka Brytania

Data publikacji obowiązującego wzorca: 13.10.2010

Użytkowość: Pies ozdobny

Klasyfikacja F.C.I.: Grupa 9: Psy ozdobne i do towarzystwa, Sekcja 5: Rasy tybetańskie

Bez prób pracy.

CH Lucky Loser z Czańca, wł. Kamil Kozioł

Krótki rys historyczny:

Lhasa apso pochodzi z Tybetu; wiele z tych psów żyło na wysokościach, gdzie klimat jest bardzo ostry – musiały więc to być psy odporne na niesprzyjające warunki zewnętrzne, i ten fakt w największym stopniu wpływał na ich rozwój. Długi, twardy włos lhasa apso i obfity podszerstek dają ochronę przed zimowymi mrozami, a długi włos nad oczami chroni je przed wiatrem,

kurzem i ostrym światłem. Pierwsze apso przywieziono do Wielkiej Brytanii w latach

dwudziestych XX wieku, a niebawem pokazano je na wystawie w Londynie. Na początku mylono je z innymi kosmatymi psami z Dalekiego Wschodu; wszystkie określano nazwą „terierów

z Lhasa”. Dopiero później wyróżniono poszczególne rasy; szczególnie istotny był rozdział lhasa apso i tybetańskich terierów. Klub rasy powstał w roku 1933.

Wrażenie ogólne:

Harmonijny, krzepki, obficie, ale nie przesadnie owłosiony.

Ważne proporcje:

Długość tułowia od stawu barkowego do guza siedzeniowego większa od wysokości w kłębie.

Zachowanie/ temperament:

Wesoły i stanowczy. Czujny, zrównoważony, ale nieco nieufny w stosunku do obcych.

wł. Dagmara Krupińska

Głowa:

Obfite owłosienie głowy opada na oczy, ale nie przeszkadza w widzeniu; bujne wąsy i broda.

Mózgoczaszka:

Czaszka: Umiarkowanie wąska, zwężająca się za oczami; nie całkiem płaska, ale i nie wypukła czy jabłkowata.

Stop: Średni.

Trzewioczaszka:

Nos: Czarny.

Kufa: Około 4 cm, ale nie graniasta; długość od końca nosa do stopu, wynosi ok. 1/3 całkowitej długości głowy, od czubka nosa do tylnej części czaszki. Profil prosty.

Grzbiet kufy: Prosty.

Zgryz: Górne siekacze tuż za dolnymi, tworząc odwrócony zgryz nożycowy (ścisły przodozgryz). Siekacze rozstawione w szerokiej i tak prostej linii, jak to możliwe. Pełne uzębienie pożądane.

Oczy: Ciemne. Średniej wielkości, osadzone z przodu czaszki, owalnego kształtu, niezbyt duże, ani wyłupiaste; nie małe i nie zapadnięte. Białkówki niewidoczne ani pod, ani nad tęczówką.

Uszy: Wiszące, obficie owłosione.

Szyja:

Silna i łukowato wygięta.

Fibi, wł. Aldona Rogowska

Tułów:

Harmonijny i zwarty.

Grzbiet: Prosty.

Lędźwie: Mocne.

Klatka piersiowa: Żebra zachodzące daleko do tyłu.

Ogon:

Osadzony wysoko, noszony nad grzbietem, ale nie skręcony w kółko. Często z załamaniem na końcu. Dobrze owłosiony.

Kończyny

Kończyny przednie:

Łopatki: Dobrze kątowane.

Przedramię: Kończyny proste, obficie owłosione.

Łapy: Okrągłe, kocie, o mocnych opuszkach. Obficie owłosione. 

Kończyny tylne:

Wygląd ogólny: Dobrze rozwinięte i umięśnione. Dobre kątowanie. Obficie owłosione.

Śródstopie: Widziane z tyłu – równoległe i ustawione niezbyt blisko siebie.

Łapy: Okrągłe, kocie, o mocnych opuszkach. Obficie owłosione.

Chody/ ruch:

Swobodny i żwawy.

Niko, wł. Iwona Kurek

Szata

Sierść: Włos okrywowy długi, ciężki, prosty, twardy, nie wełnisty, nie jedwabisty. Umiarkowany podszerstek. Obfitość włosa nie może nigdy przeszkadzać w ruchu.

Maść: Złota, piaskowa, miodowa, ciemnoszara, łupkowa, dymna, łaciata, czarna, biała lub brązowawa, wszystkie jednakowo prawidłowe.

Wielkość:

Idealna wysokość: 25 cm w kłębie dla psów; suki nieco mniejsze.

hodowla Sajatin, wł. Iwona Kuś

Wady:

Wszelkie odstępstwa od podanego wzorca powinny być uznane za wady i oceniane w zależności od nasilenia oraz wpływu na zdrowie i dobrostan psa.

Wady dyskwalifikujące:

• Agresja lub wyraźna lękliwość.
• Każdy pies, wykazujący wyraźne wady budowy lub zaburzenia charakteru powinien być zdyskwalifikowany.

Uwaga:

Samce powinny mieć dwa normalnie wykształcone jądra, całkowicie opuszczone do moszny. 

Bibliografia:

Rasy psów i kotów. Przewodnik weterynaryjny, praca zbiorowa, Łódź 2013.

Raeber H., Encyklopedia psów rasowych tom 1, Warszawa 1999.

Redlicki M., Shih Tzu Lhasa Apso i kuzyni, Warszawa.